© Webmaster: Frans Hoppenbrouwer - Modelvliegclub IKARUS - Tubbergen

Elektromotor ontstoren
( Auteur: Wil Gipman )
De koperzijde van de print Alles op een rond printplaatje

Een handig ijzerzaaghulpje Als je gaat elektrovliegen en de aangeschafte motor is niet ontstoord, dan is het maar een klein klusje om dat zelf even te doen.
Motoren zijn normaal gesproken als een cilinder opgebouwd en het ligt daarom ook voor de hand om een "rond" printplaatje uit te zagen (figuurzaag) met als diameter die van de te gebruiken elektromotor.
Het ronde printplaatje moet aan één zijde van een koperlaagje zijn voorzien. Het cirkelvormige middenstuk wordt er nu uitgezaagd, zodat er een brede ring overblijft, waarvan de koperlaag door onderbrekingen in drie aparte delen wordt verdeeld (zie afb. 1). We maken die onderbrekingen in het koperlaagje d.m.v. een kort stukje ijzerzaag, dat uit een ijzerzaagblad gehaald wordt en krassen daarmee het koper plaatselijk weg (zie afb. 2).
De motor heeft zijn aansluitlippen veelal naar achteren uitsteken. We maken daarvoor twee sleufjes in de printplaat, door met een 2 mm boortje de gaatjes heel dicht op elkaar te boren en daarna met het boortje heen en weer te gaan, zodat een sleufje ontstaat.
De consatoren van 1 x 47 nF en 2 x 10 nF worden op hun plaats gesoldeerd, evenals de "plus" en de "min" aansluitlippen van de motor (zie afb. 3). Buig die lippen bij voorkeur niet om, zodat je later, als de motor versleten is, de ontstoringsset gemakkelijk weer kunt lossolderen.

De gesoldeerde ontstoringset Nu de draadjes verbinden

Ingeklopt draadje... Aan de "plus" solderen we nog een rode litzedraad (dik en soepel) en aan de "min" een zwarte. Die gaan dan naar de voedingsaccu (via de aan/uit schakelaar of eventuele snelheidsregelaar). Daar waar de twee 10 nF condensatoren hun gemeenschappelijke pootjes gesoldeerd hebben dient nog een draad gesoldeerd te worden, die verbonden wordt met het metalen huis van de motor.
Dat doen we als volgt: maak met een ijzerzaag een ondiepe zaagsnede in het metalen huis van de motor (afb. 4). Klop de draad (massief) er min of meer klem in en als die goed klem zit hoef je eigenlijk niet eens te solderen (wel even een trekproefje doen). Wil je toch voor alle zekerheid solderen gebruik dan wat pasta rood ter plekke (zuurvrij) en soldeer met een zware soldeerbout de draad vast op het huis.

De ontstoringset is klaar. En nu heerlijk "ontstoord" vliegen maar....


Wil Gipman.




Uitbreiding op de tip
februari 2002
Toen ik voor een clubgenoot met een electrozwever een ontstoorprintje moest maken, heb ik een variant op het bovenstaande principe gemaakt.
Hij had een flinke motor van het type Power Turbo No. 4470 9,6 Volt van Robbe. Ik heb daarbij gekozen voor een halfrond printje, een goed alternatief.

Gebruik is gemaakt van een dunne epoxyprintplaat met aan één kant een koperlaag (zie afbeelding 5).
Gebruik maken van zo'n soldeerprint is altijd handiger dan het solderen van ontstoorcondensatoren rechtstreeks aan de metalen motorbehuizing, omdat zoiets altijd lang duurt en de condensatoren onnodig heet worden.
Door op een printje te solderen gaat het solderen dan ook sneller en beter. Bovendien kan het printje gemakkelijk overgezet worden op een zelfde type motor.
Op de motorbehuizing is een draadje gesoldeerd, dat door een gaatje in de print is gestoken en ook daar is vastgesoldeerd (zie afbeelding 8).
De overige afbeeldingen spreken voor zich. Met een tandartsboortje is het koper waar nodig weggefreesd. De condensatoren rusten op de kunststofnokjes van de motordeksel.

Met vriendelijke groet,

Wil Gipman







Terug naar het TIPS-overzicht